Casus: de invloed van obesitas op de longfunctie
Maandag 12 juni 2023
Door Sandra Knopper, zorgcoördinator COPD en astma
Mevrouw G is 51 jaar, rookt al sinds haar 11e jaar zo’n 20 sigaretten per dag. Mevrouw is nu nog niet gemotiveerd voor een stoppen met roken-traject maar is wel geminderd naar 10 sigaretten per dag. Mevrouw heeft een BMI van 38 en neemt deel aan het GLI-traject. Ze is daarbij 10 kilo afgevallen. Mevrouw komt op het spreekuur met klachten van hoesten en slijm sinds 2 maanden. Geen koorts, geen verkoudheid, geen vermoeidheid. Heeft wel last van hooikoorts.
Aanvullend onderzoek:
- X-thorax: geen bijzonderheden
- Cardioloog vanwege snelle hartslag: geen bijzonderheden
- Saturatie: 99%
Spirometrie:
- Restrictie: FVC z-score – 2,77 dus mogelijk restrictief
- Obstructie: nee want de z-score van FEV1/FVC is groter dan – 1,64
- Ernst: nvt
- Reversibel: nee maar wel een toename van 5,5% na toedienen salbutamol op FEV1
Vragen aan kaderhuisarts Roel Wennekes:
- Moet je bij restrictie altijd de spirometrie overdoen? Misschien is er toch niet goed geblazen?
- Kan overgewicht de oorzaak zijn voor een verlaagd FVC/restrictie?
- Is het beleid goed? Doorgaan met afvallen, nogmaals advies om te stoppen met roken, salbutamol op proef (had geholpen na de spirometrie).
- Of toch verwijzing naar de longarts?
Kaderhuisarts Roel Wennekes:
Het betreft dus een obese dame van 51 jaar met forse rookvoorgeschiedenis en hooikoorts. De longfunctie toont mogelijke restrictie, geen obstructie en geen reversibiliteit. COPD zou hiermee uitgesloten moeten zijn, maar de eerste vraag is of de longfunctie technisch goed geblazen is. Check dus allereerst of aan alle criteria is voldaan voor een goede longfunctie. Wanneer ze langer zou kunnen uitademen dan nu getoond, zou de FVC hoger zijn, waardoor er mogelijk toch sprake zou kunnen zijn van obstructie (FeV1/FVC < of gelijk aan-1,64) en restrictie zou wellicht kunnen worden uitgesloten (FVC > -1,64)."
"Is de longfunctie technisch goed geblazen dan is verdere analyse van mogelijke restrictie wel aangewezen. X-Thorax is goed maar sluit interstitiële pulmonale problematiek niet uit. De obesitas kan inderdaad een marginaal verlaagde FVC geven door de buik die in de weg zit bij het uitademen, maar de FVC is hier wel fors verlaagd. Mijn advies in deze casus zou verwijzing naar de longarts zijn en vooralsnog doorgaan met de salbutamol.